ร้านกาแฟกลายเป็นอีกหนึ่งสถานที่ยอดนิยมของผู้คนยุคนี้ ทั้งใช้พักผ่อนหย่อนใจ ถ่ายรูป รวมไปถึงใช้คิดไอเดียสร้างสรรค์ผลงานออกมา

คนดังระดับโลกหลายคน ไม่ว่าจะเป็น Pablo Picasso, JK Rowling, Simone de Beauvoir Jean-Paul Sartre และ Bob Dylan ซึ่งอยู่ในสาขาอาชีพที่หลากหลาย ทั้งจิตรกร, นักร้อง-นักแต่งเพลง, นักปรัชญา หรือนักเขียน ต่างใช้ร้านกาแฟเป็นสถานที่สร้างสรรค์ผลงานชิ้นโบแดงขึ้นมา

การนั่งทำงานในบ้าน หอพัก อยู่แต่ในห้องสี่เหลี่ยม นำมาสู่ความน่าเบื่อ ขาดแรงจูงใจ หมดแพสชันในการทำงาน แต่เราเคยสังเกตกันหรือไม่ หากเปรียบเทียบการทำงานระหว่างออฟฟิศ และร้านกาแฟ หลายคนมักเรื่องอย่างหลังเพราะมีความรู้สึกว่าเมื่อทำงานที่นี่แล้วรู้สึกตื่นตัว มีความคิดสร้างสรรค์ในการคิดผลงานออกมามากกว่า เรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องที่เกินความเป็นจริงแต่อย่างใด เพราะมีข้อมูลจากงานวิจัยสนับสนุนออกมาว่า ร้านกาแฟเป็นสถานที่ที่มีสภาพแวดล้อมส่งผลให้การทำงานมีประสิทธิภาพ เช่น การรวมกันของเสียงภายในร้าน, บรรยากาศสบาย ๆ และความหลากหลายของสายตาผู้คนที่ททำให้เรามีความสนใจเรื่องรอบ ๆ ตัวในปริมาณที่เหมาะสม และสร้างสรรค์ผลงานออกมาดีที่สุด

สำหรับปัจจัยที่เอื้อต่อการทำงานในร้านกาแฟที่ก่อให้เกิดไอเดียขึ้นมามีรายละเอียดอย่างไรบ้างนั้น มาดูกัน

ความรื่นรมย์ของเสียงภายในร้าน

เคยสังเกตกันไหมว่า ทำไมบางคนต้องใส่หูฟังทุกครั้งเวลานั่งทำงานในที่สาธารณะ ซึ่งเรื่องนี้นักวิทยาศาสตร์ได้รู้เรื่องนี้มาเป็นระยะเวลาหลายปีแล้ว โดยเสียงรบกวนพื้นหลังจะเป็นประโยชน์ต่อความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์

ตามการศึกษาที่ถูกตีพิมพ์ในวารสารวิจัยผู้บริโภคในปี 2012 แสดงให้เห็นว่าเสียงรบกวนระดับต่ำถึงปานกลาง เช่น ในโรงอาหาร สามารถเพิ่มพลังความคิดสร้างสรรค์ในเชิงนามธรรมให้กับคุณได้ สอดคล้องกับการศึกษาในปี 2019 ที่มีผลการค้นพบคล้ายคลึงกัน โดยเสียงที่ถูกเรียกว่า “stochastic resonance” ซึ่งเกิดขึ้นจากสัตว์เป็นปรากฏการณ์เสียงที่มีประโยชน์ต่อประสาทสัมผัสของสิ่งมีชีวิต เช่น เสียงรบกวน “Goldilocks” ที่จะมีระดับความแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคลเป็นเสียงพื้นหลังที่ช่วยพัฒนาการตัดสินใจ บางคนก็เรียกเสียงนี้ว่า “the coffee shop effect” ดังนั้น เสียงสนทนาเบา ๆ เสียงบาริสต้าบดกาแฟ ไม่ใช่เสียงน่ารำคาญ แต่จะช่วยให้คุณสามารถสร้างสรรค์ผลงานชิ้นเอกออกมา

ความจริงอีกเรื่องหนึ่งของร้านกาแฟ เราจะถูกรายล้อมไปด้วยผู้คนที่ทำกิจกรรมแบบเดียวกับเรา ซึ่งเปรียบเสมือนแรงกระตุ้นในการทำงานชั้นดี โดยการศึกษาในปี 2016 ได้สนับสนุนแนวคิดนี้ เมื่อนักวิจัยให้ผู้เข้าร่วมที่นั่งข้างกันกันหน้าจอคอมพิวเตอร์เพื่อทำงานหน้าจอเดียว ซึ่งผลวิจัยชี้ให้เห็นว่า เพียงแค่ทำงานถัดจากบุคคลที่มีความพยายามอย่างมากจะส่งผลให้คุณกลายเป็นคนแบบนั้นเหมือนกัน

Sunkee Lee ผู้ช่วยศาสตราจารย์ด้านทฤษฎีและกลยุทธ์องค์กร ของ Carnegie Mellon University’s Tepper School of Business กล่าวว่ามันเหมือนกับการไปยิมเพื่อออกกำลังกาย หนึ่งในสิ่งที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของร้านกาแฟ คือผลอำนวยความสะดวกทางสังคม เมื่อคุณไปที่นั่น, คุณเห็นผู้คนกำลังทำงาน เหล่านี้ส่งผลให้คุณอยากเริ่มต้นทำงาน พร้อมที่จะทำงานหนัก ๆ ซึ่งจะเห็นได้ว่าเป็นไปตามทฤษฎีข้างต้นที่เห็นคนอื่นทำงาน คุณก็พร้อมทำงานเช่นกัน

ความหลากหลายทางสายตา

หนึ่งสิ่งที่ทำให้การทำงานจากบ้าน และออฟฟิศมีความหม่นหมอง คือสภาพแวดล้อมที่มองเห็น บ่อยครั้งที่เรานั่งเก้าอี้ตัวเดิม มองผนังห้อง 4 เหลี่ยมแบบเดิม ๆ ซึ่งไม่ช่วยให้สร้างบรรยากาศการทำงานให้ดีขึ้นมาแต่อย่างใด

ดังนั้น การกระตุ้นการมองเห็น เช่น การตกแต่งออฟฟิศให้ดูน่าสนใจจะส่งผลต่อกระบวนการความคิดสร้างสรรค์ของคุณเอง หรือที่เรียกว่าการคิดสร้างสรรค์แบบผสมผสาน โดย Sunkee Lee นักวิจัย กล่าวว่าตนค้นพบความหลากหลายทางสายตาที่ช่วยแก้ปัญหา และทางออกอย่างดีที่สุด แต่คุณต้องใช้ความคิดนอกกรอบ

ขณะที่ Lee พยายามที่จะเพิ่มแสงไฟนีออนบนฝาผนังที่บ้านของเขา ระหว่างการแพร่ระบาดไวรัสโควิด-19 และเขาก็ค้นพบว่าของตกแต่งที่แปลกประหลาดกลายเป็นสร้างความรู้สึกคุ้นเคย และน่าเบื่ออย่างรวดเร็ว แตกต่างจากร้านกาแฟ แม้ว่าจะมีสิ่งเร้าหลากหลาย แต่ก็ให้ผลลัพธ์ที่ชัดเจน

Korydon Smith ศาสตราจารย์ด้านสถาปัตยกรรม มหาวิทยาลัย Buffalo ในนิวยอร์ก ผู้ร่วมเขียนบทความ “ประโยชน์จากการทำงานในร้านกาแฟ” กล่าวว่าแม้ว่าคุณจะแยกตัวออกมาทำงานลำพัง มีแค่คอมพิวเตอร์ และใส่หูฟังเพื่อตัดเสียงรบกวน แต่ก็มีสิ่งต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นรอบตัวคุณ ผู้คนทั้งเดินเข้า-ออก แสงในแต่ละวันเปลี่ยนแปลงไป มีกลิ่นหอมของกาแฟ และอาหารที่แตกต่างกันออกไป ซึ่งเรามักไม่ทันสังเกตสิ่งกระตุ้นเล็กน้อยเหล่านี้ ซึ่งปกติเราจะไม่เลือกสถานที่ทำงานเปิดเผย แต่กิจกรรมที่เกิดขึ้นรอบตัวกระตุ้นให้สมองทำงานแตกต่างจากที่บ้าน

อากาศที่ไม่เป็นทางการ

ภาพของร้านกาแฟของใครหลายคนมักจะเป็นสถานที่ที่ผู้คนทำงานเพียงลำพังเพื่อค้นหาความคิดสร้างสรรค์ ผู้เชี่ยวชาญ ระบุว่า ร้านกาแฟสามารถสร้างประโยชน์ต่อการทำงานเป็นกลุ่มในการระดมสมอง และสร้างความสนิทสนมร่วมกัน

Korydon Smith กล่าวว่าการประชุมผ่านแพลตฟอร์มส่วนใหญ่จะมีลักษณะเป็นทางการ แต่ตรงกันข้ามการประชุมผ่านบาร์ หรือคาเฟ่จะสร้างอาการอย่างไม่เป็นทางการขึ้นมา สิ่งเร้าที่เกิดจากเสียง และภาพจะช่วยสร้างสิ่งเร้าทางสายตาสำหรับการทำงานแบบกลุ่ม

Kelly Hayes McAlonie ผู้อำนวยการฝ่ายวางแผน มหาวิทยาลัย Buffalo และหนึ่งในผู้เขียนบทความร่วมกับ Korydon Smith กล่าวว่าการประชุมในออฟฟิศ หรือการประชุมออนไลน์ยังมีข้อจำกัด ซึ่งมหาวิทยาลัยที่ตนอยู่มีพื้นที่ออฟฟิศแบบโอเพ่นแอร์ ผสมผสานด้วยการนำร้านกาแฟเข้ามาจะเป็นส่วนหนึ่งที่กระตุ้นที่เกิดการทำงานร่วมกัน

“หนึ่งในความแตกต่างระหว่างคาเฟ่ และบาร์ คือระดับเสียงรบกวนรอบข้างด้วยเสียงเพลง บาร์บางแห่งมีดนตรีประกอบที่ไม่ส่งเสริมต่อการสนทนา จนกลายเป็นการรบกวนสมาธิไปในที่สุด” Kelly Hayes McAlonie กล่าว

ร้านกาแฟ ถือว่าเป็นอีกหนึ่งทางเลือกของการทำงานยุคใหม่ ซึ่งมีบรรยากาศเอื้อต่อการสร้างสรรค์ไอเดียเป็นประโยชน์ต่อการคิดงาน แตกต่างจากออฟฟิศ แต่อย่างที่ทราบกันว่าด้วยสถานการณ์การแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 การป้องกันตัวเองจึงเป็นเรื่องที่ควรให้ความสำคัญที่สุด

ที่มา: bbc