สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า (สนค.) ประเมินการแยกตัวของเครือสหราชอาณาจักรออกจากสหภาพยุโรป (เบร็กซิต) ที่ยืดเยื้อคาดส่งผลกระทบต่อการค้าไทยในวงจำกัด

ข่าวการลงทุน - นางพิมพ์ชนก วอนขอพร ผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า (สนค.) กระทรวงพาณิชย์กล่าวว่า สนค.ได้ติดตามสถานการณ์เบร็กซิตอย่างใกล้ชิด พบว่าในชั้นนี้ความเปลี่ยนแปลงน่าจะ ส่งผลกระทบต่อไทยในวงจำกัด โดยในภาพรวมเบร็กซิต เพิ่มความไม่แน่นอนให้กับเศรษฐกิจการค้าโลก แต่ไทยมีปัจจัยพื้นฐานทางเศรษฐกิจที่แข็งแกร่ง เช่น อัตราเงินเฟ้อและการว่างงานที่ต่ำ การเกินบัญชีดุลสะพัดสูง ซึ่งจะทำให้รับมือกับความผันผวนภายนอกได้ดี

สำหรับผลกระทบต่อการส่งออกจากไทยไปสหราชอาณาจักร (ยูเค) และสหภาพยุโรป (อียู) ยังไม่เห็นผลที่ชัดเจน โดยการส่งออกไปยูเคและอียูหดตัวในช่วง 2 เดือนแรกของปี 2562 แต่เป็นเพราะปัจจัยรายสินค้ามากกว่าเบร็กซิต เช่น รถยนต์และส่วนประกอบที่ส่งออกไปยุโรปลดลง เนื่องจากค่ายรถยนต์ ย้ายฐานไปผลิตในยุโรปมากขึ้น และคอมพิวเตอร์ซึ่งเป็นการหดตัวตามวัฏจักรของสินค้าอิเล็กทรอนิกส์

อย่างไรก็ตาม ประเด็นที่ สนค.ให้ความสำคัญในการติดตามคือ หากการเจรจาระหว่างอังกฤษและอียูยังยืดเยื้อออกไปนานๆ จะส่งผลกระทบต่อการใช้มาตรการต่างๆ ที่สินค้าไทยต้องปฏิบัติตามหรือไม่ เช่น โควตานำเข้าสินค้าเกษตรที่อังกฤษนำเข้าอยู่ภายใต้ปริมาณที่ไทยตกลงกับอียู (โควตาภาษี หรือ Tariff Quota) และอัตราภาษีศุลกากรจะใช้อัตราภายใน/นอกโควตาต่อไป หรือไม่ รวมทั้งสินค้าไทยที่ขึ้นท่าในอียูก่อนไปอังกฤษจะได้รับผลกระทบ หรือไม่ และเสียภาษีอย่างไร

"สนค.ได้รับข้อมูลจากบริษัทนำเข้ารายใหญ่ของอังกฤษว่า รัฐบาลอังกฤษได้เข้ามาช่วยดูแลไม่ให้การค้าระหว่างประเทศกับประเทศใดๆ ได้รับผลกระทบ ในระยะสั้น โดยได้เตรียมแผนรับมือ (Contingency Plan) ไว้แล้วสำหรับสินค้าที่อังกฤษนำเข้าผ่านท่าในอียู เพื่อป้องกันปัญหาการสับสนที่พรมแดน หากเกิดกรณีฮาร์ด เบร็กซิต หรือไม่มี ดิวเบร็กซิตเกิดขึ้น" พิมพ์ชนก ระบุ

สำหรับโควตาสินค้าเกษตรและอัตราภาษีใน/นอกโควตา รัฐบาลอังกฤษจะยังคงใช้ปริมาณและอัตราเดิมเหมือนกับที่อยู่ภายใต้อียูไปก่อน จนกว่าจะ มีข้อตกลงกับอียู โดยหลังจากเบร็กซิต มีความชัดเจนขึ้น รัฐบาลอังกฤษจะ จัดทำแผนปรับตัว (Transition Plan) อย่างน้อยสำหรับ 2 ปีข้างหน้าร่วมกับภาคเอกชนต่อไป ดังนั้นคาดว่าในระยะสั้น การส่งออกไทยไปอังกฤษจะยังไม่มีผลกระทบที่รุนแรงมาก แต่ระยะยาวไทยอาจจะต้องเร่งเตรียมตัวเจรจาเขตการค้าเสรี (เอฟทีเอ) กับทั้งอังกฤษและอียู เพื่อให้มาตรการต่างๆ มีความชัดเจนและเป็นประโยชน์กับภาคเอกชนไทยมากที่สุด

ผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายฯ กล่าวอีกว่า อีกประเด็นที่ ผู้ส่งออกน่าจะต้องพิจารณาคือ ปัจจุบันไทยส่งออกไปอังกฤษผ่านท่าเรือที่เนเธอร์แลนด์และฝรั่งเศสจำนวนมาก เนื่องจากท่าเรืออังกฤษเล็กกว่า โดยเฉพาะสินค้าเกษตรอาหาร ถ้าเกิดแยกกฎระเบียบออกจากกัน ใช้ภาษีและ มีเงื่อนไขโควตาต่างกัน ไทยอาจจะต้องส่งออกไปอังกฤษโดยตรงมากขึ้น ในระยะนี้จึงควรศึกษาเส้นทางโลจิสติกส์รวมทั้งหาพาร์ตเนอร์ นำเข้าใหม่ที่อังกฤษเตรียมไว้ด้วย

ขณะที่แนวทางการรับมือของกระทรวงพาณิชย์ ควรมีกลยุทธ์ในการผลักดันการส่งออกไปอียู (รวมยูเค) ในปี 2562 เช่น สร้างและกระชับความสัมพันธ์หุ้นส่วนเชิงยุทธศาสตร์ (Strategic Partnership) เจาะตลาด Niche Market เช่น กลุ่มผู้สูงอายุ กลุ่มสัตว์เลี้ยง กลุ่มรักสิ่งแวดล้อม ส่งเสริมการค้าออนไลน์ และจัดทำฐานข้อมูลผู้นำเข้าสินค้ารายใหญ่จากทั่วโลก เพื่อวิเคราะห์เชิงลึกถึงแนวโน้มความต้องการสินค้าไทย (Importer List)

ด้านการสร้างโอกาสการค้าการลงทุนในระยะกลาง-ยาว ไทยควรพัฒนาหุ้นส่วนเชิงยุทธศาสตร์ ควบคู่กับการเจรจาเอฟทีเอกับยูเคและอียู โดยเฉพาะใช้ประโยชน์จากการที่ยูเค จะสามารถกำหนดนโยบายและเจรจาการค้ากับประเทศที่สามได้ด้วยตนเอง ส่วนการเจรจาเอฟทีเอไทย-อียู มีแนวโน้มดีขึ้น โดยรัฐบาลไทยและคณะกรรมาธิการยุโรป รวมถึงภาคเอกชนของทั้งสองฝ่าย ต่างมีท่าทีสนับสนุนให้รื้อฟื้นการเจรจาเอฟทีเอภายหลังการเลือกตั้งของไทย

นอกจากนี้ เบร็กซิตยังเป็นโอกาสดึงดูดนักลงทุนอียูและยูเค ให้เข้ามาลงทุนในไทยมากขึ้น โดยเฉพาะในพื้นที่ระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (อีอีซี) เพื่อส่งเสริมและยกระดับมาตรฐานภาคการผลิตและการบริการของไทย ในสาขาที่มีมูลค่าเพิ่มสูง