ย้อนไปเมื่อ 27 มี.ค. 60 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม รับโครงการอ่างเก็บน้ำซำตมขาวพร้อมระบบส่งน้ำไว้เป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตามที่นายชาย ช่วยนา ราษฎรบ้านห้วยหมากหล่ำ หมู่ 6 ตำบลทมนางาม อำเภอโนนสะอาด จังหวัดอุดรธานี ขอพระราชทาน โครงการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำซำตมขาวพร้อมท่อส่งน้ำ เพื่อช่วยเหลือราษฎรที่ขาดแคลนน้ำเพื่อการอุปโภค บริโภค และทำการเกษตร

• โครงการอ่างเก็บน้ำซำตมขาวพร้อมระบบส่งน้ำอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

ถึงวันนี้ กรมชลประทานได้ก่อสร้างอ่างเก็บน้ำซำตมขาวพร้อมระบบส่งน้ำอันเนื่องมาจากพระราชดำริสำเร็จ พร้อมเก็บกักน้ำได้แล้วในช่วงฤดูฝนของปีนี้เพื่อสำรองน้ำไว้ใช้ำการเกษตร และการอุปโภคบริโภคน้ำพระราชหฤทัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โครงการอ่างเก็บน้ำซำตมขาว พร้อมระบบส่งน้ำอันเนื่องมาจากพระราชดำริและในช่วงฤดูแล้งที่จะถึงต่อไป สำหรับชาวบ้านห้วยหมากหล่ำ ตำบลทมนางาม อำเภอโนนสะอาด จังหวัดอุดรธานี

นายราเชน ศิลปะรายะ ผู้อำนวยการโครงการก่อสร้าง สำนักงานชลประทานที่ 5 เปิดเผยว่า “โครงการอ่างเก็บน้ำซำตมขาว พร้อมระบบส่งน้ำอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นโครงการที่นายชาย ช่วยนา ราษฎรบ้านห้วยหมากหล่ำได้ถวายฎีกาขอพระราชทานแหล่งน้ำบ้านหนองหมากหล่ำ หมู่ที่ 6 ตำบลทมนางาม อำเภอโนนสะอาด จังหวัดอุดรธานี มีหนังสือถึงสำนักราชเลขาธิการขอพระราชทานอ่างเก็บน้ำซำตมขาวพร้อมท่อส่งน้ำ บริเวณบ้านหนองหมากหล่ำเพื่อช่วยเหลือราษฎรในพื้นที่ เนื่องจากประสบกับปัญหาขาดแคลนน้ำเพื่อการอุปโภคบริโภค และการเกษตร ด้วยสภาพภูมิประเทศโดยทั่วไปบริเวณบ้านห้วยหมากหล่ำ มีลักษณะเป็นภูเขาสูงชัน ประกอบกับพื้นที่ราบแคบบริเวณเชิงเขาและที่ราบสลับลูกเนิน และมีพื้นที่บางส่วนอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ ซึ่งราษฎรในพื้นที่ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพการเกษตร โดยอาศัยน้ำฝนและน้ำจากร่องน้ำซำตมขาว ที่มต้นน้ำเกิดจากเขาสวนกวางที่ไหลผ่านบริเวณพื้นที่หมู่บ้านเท่านั้น จึงไม่เพียงพอต่อความต้องการอุปโภคบริโภค และการเกษตร ส่งผลให้พืชผลทางการเกษตรเสียหายจากการขาดน้ำเป็นประจำทุกปี สร้างความเดือดร้อนให้แก่ราษฎรในพื้นที่เป็นอย่างมาก”

อ่างเก็บน้ำซำตมขาวเป็นอ่างเก็บน้ำขนาดเล็ก ขนาดความจุประมาณ 204,100 ลูกบาศก์เมตร มีลักษณะเป็นำนบดิน กว้าง 6 เมตร ยาว 187 เมตร สูง 15 เมตร พร้อมระบบท่อส่งน้ำสายหลักฝั่งขวา ความยาวรวม 2,250 เมตร และอาคารประกอบ สามารถเก็บกักน้ำและเป็นแหล่งน้ำต้นทุน สำหรับสนับสนุนการอุปโภคบริโภค เกษตรกรรมในฤดูฝน จำนวน 350 ไร่ และในฤดูแล้ง จำนวน 250 ไร่ รวมทั้งการรักษาระบบนิเวศให้กับพื้นที่บ้านห้วยหมากหล่ำและพื้นที่ใกล้เคียงได้ประมาณ 350 ไร่ นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลาน้ำจืดสร้างรายได้เสริมให้ราษฎรจากการทำการประมง

• ผลสัมฤทธิ์ที่ส่งถึงถึงราษฎร

โครงการอ่างเก็บน้ำซำตมขาวพร้อมระบบส่งน้ำอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ทำให้ราษฎรบ้านห้วยหมากหล่ำ จำนวนกว่า 80 ครัวเรือน จำนวน 300 คน และลูกหลานชาวตำบลทมนางาม อำเภอโนนสะอาด จังหวัดอุดรธานี อีกมากมายในอนาคตได้มีน้ำใช้เพื่อการอุปโภคบริโภค พร้อมกับส่งน้ำสนับสนุนพื้นที่การเกษตรในฤดูฝนและฤดูแล้ง ช่วยส่งเสริมคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น เพื่อประโยชน์สุขที่ยั่งยืนตลอดไป