อาการท้องผูกเกิดจากสาเหตุหลายประการ ที่สำคัญ คือ ชอบรับประทานอาหารที่มีกากน้อย ได้แก่ อาหารจำพวกแป้ง เนื้อสัตว์ ข้าวและขนมหวานต่างๆ ไม่ชอบรับประทานผักและผลไม้ ดื่มน้ำน้อยเกินไป ถ่ายอุจจาระไม่เป็นเวลาและชอบกลั้นอุจจาระ ออกกำลังกายน้อยเกินไป ความเครียดในการงาน โดยเฉพาะคนแก่มักท้องผูกเพราะความต้องการอาหารน้อยลงและลำไส้ไม่ค่อยทำงาน เมื่อไม่ได้ออกกำลัง ลำไส้จะไม่บีบตัวและท้องผูก

วิธีแก้ไข รับประทานอาหารที่มีกาก เช่น ผัก ผลไม้ ดื่มน้ำอย่างน้อยวันละ 8 แก้ว ออกกำลังให้สม่ำเสมอ ถ่ายอุจจาระให้เป็นเวลาทุกวัน ถ้าจำเป็นให้ใช้สมุนไพรที่เป็นยาระบาย

ข้อควรระวังในการใช้ยาระบายหรือยาถ่าย
1.คนไข้อ่อนเพลีย
2.มีอาการปวดท้องรุนแรงหรืออาเจียน
3.ท้องผูกเป็นเวลานาน ใช้ยาระบายไม่ได้ผล ควรสงสัยว่าอาจเป็นเพราะลำไส้อุดตัน
4.มีการอักเสบในช่องท้อง เช่น ไส้ติ่งอักเสบ

 หลักการเลือกใช้สมุนไพรที่เป็นยาระบาย คือ ควรเลือกให้เหมาะกับสาเหตุของอาการท้องผูก ดังนี้

จำปา

เปลือกรากของต้นจำปานั้นมีสรรพคุณออกฤทธิ์เป็นยาถ่ายอ่อนๆ สำหรับช่วยคนที่มีอาการท้องผูก สำหรับผู้หญิงก็ยังทำให้ประจำเดือนมาปกติ รักษาโรคปวดตามข้อ วิธีใช้ก็คือให้นำเปลือกรากจำปาไปตากแดดให้แห้ง จากนั้นเอามาต้มกับน้ำเดือด และดื่มกินเพื่อเป็นยาระบายแบบธรรมชาติ

ผักกาดขาว
ผักกาดขาวที่เราเห็นๆ กันอยู่ก็มีประโยชน์ใช้แก้อาการท้องผูกได้ดี แต่ต้องเป็นส่วนรากเพราะมีฤทธิ์เป็นยาระบาย แก้หวัด แก้อาการผิวหนังอักเสบและอาการผื่นแพ้ได้ วิธีการคือนำรากผักกาดขาว 1 กำมือ นำไปล้างให้สะอาด แล้วนำไปต้มกับน้ำดื่ม กรองเอาแต่น้ำมาดื่มก่อนนอน เท่านี้ก็สามารถอาการท้องผูกได้แล้ว

มะขามแขก
น่าจะเคยได้ยินกันมาบ้างสำหรับมะขามแขกตามสรรพคุณแล้วมะขามแขกมีฤทธิ์เป็นยาระบาย วิธีง่ายๆ เพียงนำใบมะขามแขกแห้งสัก 1-2 หยิบมือ หรือจะใช้ฝักมะขามแขก 4-5 ฝักมาหักเป็นชิ้นเล็กๆ จากนั้นเอาไปต้มกับน้ำ 1 ถ้วยตวง ต้มนาน 15 นาที แล้วก็ทำการกรองเอาแต่ส่วนน้ำไว้ดื่มก่อนนอน แค่นี้ก็ช่วยให้ถ่ายคล่องตัวมากขึ้น ไม่ต้องพึ่งยาถ่ายอะไรเลย

ชุมเห็ดเทศ
ใช้ช่อดอก 1-3 ช่อ ต้มจิ้มน้ำพริก หรือใบสด 8-12 ใบ ปิ้งไฟให้เหลือง หั่นต้มกับน้ำ 1 ถ้วยแก้ว เติมเกลือเล็กน้อย รินเฉพาะน้ำดื่มหรือใบแห้ง ขนาดเท่ากับใบสดต้มหรือชงน้ำดื่ม หรือบดเป็นผงปั้นเป็นยาลูกกลอนขนาดเท่าปลายนิ้วก้อย รับประทานก่อนนอน หรือเมื่อมีอาการท้องผูก

เม็ดแมงลัก
เม็ดแมงลักมีเมือกหล่อลื่นในตัวเอง จึงช่วยให้อุจจาระอ่อนตัวลง ขับถ่ายได้ง่ายขึ้น โดยวิธีแก้ท้องผูกก็เพียงนำเม็ดแมงลัก 2 ช้อนชามาแช่น้ำเปล่า 1 แก้ว (250 ซี.ซี.) รอจนเม็ดแมงลักพองตัวเต็มที่แล้วก็ผสมน้ำดื่มหรือจะตักกินเล่นเลยก็แล้วแต่ชอบ

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง

**5 สูตรสมุนไพรรักษาเก๊าท์ ล้างกรดยูริค บรรเทาอาการเจ็บปวด