เรื่องที่นำมาเสนอนี้น่าสนใจอย่างยิ่ง โดยเฉพาะผู้ประกอบการ SME ไทย ที่จะนำตัวอย่างการปฏิรูปธุรกิจของอินโดนีเซียมาปรับใช้ในธุรกิจ SME ของตน ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้... นับเป็นเรื่องที่ดีสำหรับประเทศที่แสวงหาการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ โดยภาคธุรกิจของเอกชนเป็นฟันเฟืองส่วนหนึ่งของการขับเคลื่อนเศรษฐกิจประเทศ ดังนั้นการลดขั้นตอนการจัดตั้งบริษัทของภาคเอกชน จึงมีความจำเป็นอย่างมากที่จะช่วยให้การจัดตั้งบริษัท สามารถดำเนินได้รวดเร็ว สะดวก และง่ายมากขึ้น ขอยกตัวอย่างประเทศอินโดนีเซีย โดยกระทรวงการค้าอินโดนีเซียจะเป็นเจ้าภาพปฏิรูปธุรกิจในสองเรื่อง ได้แก่ การจดทะเบียนและการดำเนินธุรกิจ ตั้งแต่วันที่ 23 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ธุรกิจต่างๆ ไม่จำเป็นต้องต่ออายุใบอนุญาตธุรกิจการค้า (SUIP) อีกต่อไป ก็สามารถดำเนินธุรกิจได้ตามปกติ ส่วนใบจดทะเบียนบริษัท (TDPs) สามารถต่ออายุแบบออนไลน์ได้ฟรี โดยใช้แบบฟอร์มใบเดียวกัน ประเด็นร้อนที่นักลงทุนต่างจับตากันทั้งอาเซียนนี้ ยังได้รับการเปิดเผยจาก Enggartiasto Lukita  รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการค้าอินโดนีเซีย ด้วยเช่นกันว่า ไม่ว่าจะเป็นค่าเอกสาร ค่าธรรมเนียมต่างๆ ในการจัดตั้งธุรกิจ ถือว่าเป็นอุปสรรคอย่างหนึ่งต่อการดำเนินธุรกิจในอินโดนีเซีย ซึ่งขณะนี้อินโดนีเซียต้องการขับเคลื่อนเศรษฐกิจประเทศ ผู้เกี่ยวข้องในแวดวงธุรกิจอินโดนีเซียส่วนใหญ่ก็เสนอว่า ควรจะยกเลิกการต่ออายุแบบ TDPs ตามนโยบายปฏิรูปธุรกิจ เพื่อลดอุปสรรคและสร้างแรงจูงใจให้นักลงทุนต่างชาติ แห่กันเข้ามาแสวงหาการลงทุนธุรกิจในอินโดนีเซียให้ง่ายขึ้นกว่าเดิม เมื่อไม่นานมานี้ มีการจัดอันดับประเทศที่มีความยากง่ายในการเข้ามาดำเนินธุรกิจ  พบว่า อินโดนีเซียติดอยู่ในอันดับ 10 ประเทศที่มีความง่ายในการทำธุรกิจ โดยได้รับการจัดอันดับที่ดีขึ้นในปี 2015 จากอันดับ 106 มาเป็นอันดับที่ 91 การปฏิรูปธุรกิจในอินโดนีเซียนั้นเห็นเป็นรูปธรรมได้ชัดขึ้น เช่น นักลงทุนสามารถเข้ามาจดทะเบียนก่อตั้งธุรกิจในอินโดนีเซียให้เสร็จสิ้นภายในแค่ 47 วันเท่านั้นเอง โดยสามารถใช้เอกสารเพียงฉบับเดียวก็จัดตั้งได้แล้ว นี่เป็นตัวอย่างหนึ่งของการขับเคลื่อนประเทศ ซึ่งไทยเราที่กำลังขับเคลื่อน SME ก็น่าจะนำไอเดียจากประเทศเพื่อนบ้านนี้มาเป็นกรณีศึกษา ส่วนทางด้านผู้ประกอบการ SME ไทยเอง ก็อาจนำกรณีศึกษานี้มาใช้ได้ด้วยเช่นกัน อย่างการลดขั้นตอนการทำงาน ลดเอกสาร ลดค่าใช้จ่าย ก็อาจจะช่วยให้ธุรกิจ SME ของท่านเดินหน้าไปได้รวดเร็วกว่าเดิม และมีโอกาสประสบความสำเร็จมากขึ้น ชายเล็ก บดินทร์